سایناکو | تولید کننده و وارد کننده باتری و یوپیاس
S-2306 : لایه بندی اسیدی و شارژ سطحی
Water loss acid stratification and surface charge
لایه بندی اسیدی از مشکلاتی است که به وفور بین باتریهای اسیدی رخ میدهد. این اتفاق باعث میشود عملکرد باتری به مرور کاهش یافته و در صورت عدم توجه به آن باتری به طور کامل تخریب شود. تخلیه خود به خودی نیز از مواردی است که در صورت بروز لایه بندی اسیدی اتفاق خواهد افتاد. در این مطلب راهکارهایی را در اختیار شما خواهیم گذاشت تا از این اتفاق پیشگیری کرده، یا در صورت بروز آن باتری خود را مجدداً احیا کنید. این مقاله یک راهنمای ساده برای افزایش عمر باتریهای سرب اسید با استفاده صحیح از آنها خواهد بود.
لایه بندی اسیدی چیست؟
در صورت رخ دادن این حالت برای باتری، الکترولیتهای یک باتری لایه بندی شده بر روی بخش انتهایی باتری تمرکز دارند و عموماً نیمه بالایی باتری بدون شارژخواهد ماند. لایه بندی اسیدی باتری معمولاً زمانی اتفاق میافتد که شارژ باتری در سطح کمتر از ۸۰ درصد نگه داشته شود و هیچگاه فول شارژ نشود. راندن خودرو برای یک مسافت کوتاه و با نهایت قدرت میتواند در این حالت کمک کننده باشد. به همین دلیل لایه بندی اسیدی در خودروهای بزرگ و لوکس بیشتر اتفاق میافتد که مرتبط با نوع کارکرد آنهاست. شکل زیر یک باتری نرمال را نشان میدهد که اسید به درستی در همه فضای باتری پخش شده است و باعث عملکرد خوب باتری میشود.
در تصویر 2 یک باتری لایه بندی شده را مشاهده میکنید که اسید در روی باتری کمتر است و بیشتر در انتهای آن تهنشین شده است. کاهش اسید در بالای باتری فعالیت صفحات باتری را محدود کرده و زمینه را برای تخریب و کاهش عملکرد باتری فراهم میکند. این مسئله در حالی اتفاق میافتد که اسید در انتهای باتری تجمع کرده است و به طور مصنوعی ولتاژ در جریان را افزایش میدهد. شارژ غیر مساوی باعث کاهش CCA (استارت ناقص آمپر) شده و فعالیت موتور به مرور کند خواهد شد.
روشهایی برای رفع مشکل لایه بندی اسیدی در باتری
استراحت دادن باتری به مدت چند روز، تکان دادن آن و کج کردن آن به یک سمت از روشهایی هستند که میتوانند مشکل لایه بندی اسیدی باتری را تا حدودی حل کنند. همچنین شارژ کردن باتری با ولتاژی بالاتر از ۱۲ ولت و افزایش ولتاژ تا ۱۶ ولت برای یک الی دو ساعت میتواند به یکسان شارژ شدن باتری و پخش شدن اسید در تمام سطوح باتری کمک کند. این عمل باعث فول شارژ شدن باتری میشود و از سولفاته شدن باتری های سرب اسیدی جلوگیری میکند. از شارژ کردن باتری با ولتاژ بالاتر برای بیشتر از دو ساعت اجتناب کنید.
لایه بندی اسیدی باتری گاهی یک اتفاق اجتنابناپذیر است. در طول ماههای سرد سال، رساندن شارژ برخی از باتری به بیش از ۷۵ درصد دشوار یا غیر ممکن است. رانندگی با سرعت پایین و در ترافیک باعث شارژ ناقص باتری میشود. در این حالت شارژ کردن باتری با یک شارژ خارجی بهترین گزینه است. اگر این گزینه غیر قابل دسترس است، مطلب باتری AGM را مطالعه کنید. باتری AGM نسبت به باتریهای سرب اسیدی تر مشکل لایه بندی اسیدی را ندارد و در زمینه سولفاته شدن باتری کمتر حساس است. این نوع باتری نسبت به باتریهای سرب اسید تر اندکی گرانتر است، اما دوام بیشتری دارد.
شارژ سطحی، از علل لایه بندی اسیدی
در این حالت باتری تنبل میشود و قادر نیست در هنگام شارژ به سرعت سولفات سرب را به سرب و دی اکسید سرب تبدیل کند. این تأخیر سبب میشود بیشتر شارژ در سطوح صفحههای باتری اتفاق بیفتد و افزایش سطح شارژ را نشان دهد.
یک باتری با شارژ سطحی به مرور ولتاژ را بیشتر کرده و ولتاژ بیش از حد استاندارد را به جریان میاندازد. برای نرمال کردن باتری دراین حالت یک درصد از گنجایش باتری را تخلیه کنید و یا اجازه دهید باتری برای چند ساعت استراحت کند. همچنین روشن گذاشتن چراغهای بزرگ اتومبیل برای چند دقیقه بسیار کمک کننده خواهد بود.
راهنمای ساده برای افزایش عمر باتری
- باتری را برای ۱۴ الی ۱۶ در حال شارژ نگه دارید. شارژ را در مکانی با تهویه مناسب انجام دهید.
- باتریهای سرب اسید را همیشه شارژ شده نگه دارید. از نگهداری باتری با شارژ کمتر از 2.07 ولت و در سطح جاذبه کمتر از 1.190 خودداری کنید.
- از تخلیه شدید باتری پرهیز کنید. هرچه تخلیه باتری عمیقتر باشد، کاهش عمر باتری نیز بیشتر خواهد شد. در استفادههای طولانی مدت، شارژ کردن باتری برای یک الی دو ساعت به افزایش طول عمر باتری کمک میکند.
- هرگز اجازه ندهید الکترولیتها از بالای صفحات پایینتر قرار بگیرند. صفحات سولفات شده و غیرفعال را خارج کنید. قبل از شارژ باتری در صورتی که سطح مایع داخل آن کم بود میتوانید با اضافه کردن مقداری آب به بالاتر قرار گرفتن صفحات کمک کنید.
- هرگز به باتری اسید اضافه نکنید. این عمل باعث جاذبه بیشتر خواهد شد و شرایط را برای تخریب باتری فراهم میکند.
- از آب مقطر یا آب دیونیزه استفاده کنید. آب لولهکشی بعضی از مناطق نیز برای افزودن به باتری میتواند مورد استفاده قرار بگیرد.
- در باتریهای نو ممکن است عمق چرخه باتری ۷۰ درصد یا کمتر باشد. قالب بندی برای بهبود عملکرد باتری مؤثر است. بارگیری آرام در پنج چرخه اول میتواند به قالب بندی جدید باتری کمک کند.
- باتریهای جدیدی که با ظرفیت کمی شروع به کار کرده اند، نسبت به انواعی که از ابتدا ظرفیت بیشتری داشتند، عمر و عملکرد کمتری دارند. توصیه میشود ظرفیت باتری را پس از خرید کنترل کنید.
- برخی از باتریها از ابتدا ۲۵ درصد سرب بیشتری دارند که میتواند باعث افزایش عمر باتری شود. دلیل اختلاف قیمت در باتریها اغلب مربوط به این موضوع است.
سخن آخر
لایه بندی اسیدی از مشکلات رایجی است که در باتریهایی که از یک ماده اسیدی به عنوان رسانا استفاده میکنند، ممکن است رخ دهد. با این حال مواردی که در این مقاله به آنها پرداختیم، تا حدود زیادی میتواند از این مشکل پیشگیری کرده و یا در صورت بروز آن، مشکل باتری را حل کنند. پیشنهاد ما برای استفاده درست و بهینه از باتریها، نگهداری صحیح و توجه به آنها است، چرا که همیشه پیشگیری از بروز یک مشکل سادهتر از رفع آن خواهد بود. لطفاً در صورت داشتن هرگونه تجربهای در این مورد و یا پیشنهاد و انتقادی، نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
